Vatrogasna (Hidrantska) creva – Ključna oprema za zaštitu od
požara
Vatrogasna ili hidrantska creva su jedan od najvažnijih elemenata
u svakom sistemu za gašenje požara. Ova creva omogućavaju prenos
vode pod visokim pritiskom do mesta požara, obezbeđujući tako
efikasnu intervenciju i gašenje vatre. Na ovoj stranici ćemo
detaljno obraditi vrste vatrogasnih creva, njihovu upotrebu,
zakonske propise koji se odnose na njih, kao i važnost pravilnog
održavanja i skladištenja
Vrste vatrogasnih (hidrantskih) creva
Vatrogasna creva dolaze u različitim veličinama, materijalima i
dizajnu, u zavisnosti od njihove primene i namene. Uobičajeno se
koriste u kombinaciji sa hidrantskim ormarima i ostalom
vatrogasnom opremom. Najčešće vrste hidrantskih creva uključuju:
-
Creva za unutrašnju upotrebu Ova creva su
standardni deo opreme u hidrantskim ormarima unutar zgrada.
Koriste se u stambenim, poslovnim i industrijskim objektima za
gašenje manjih požara. Obično su manjih prečnika (25 ili 52 mm)
i prave se od sintetičkih materijala koji su otporni na visoke
temperature i pritisak. Creva za unutrašnju upotrebu su
fleksibilna i lagana, što omogućava brzo razvijanje i
jednostavnu upotrebu.
-
Creva za spoljašnju upotrebu Ova creva se koriste
za gašenje većih požara na otvorenom prostoru ili u
industrijskim postrojenjima. Proizvode se od izdržljivih
materijala kao što su gumirani tekstil, što im omogućava da
izdrže visok pritisak i ekstremne uslove. Creva za spoljašnju
upotrebu su dostupna u različitim prečnicima, od 52 mm pa do
većih veličina, u zavisnosti od potrebnog kapaciteta vode.
-
Specijalna vatrogasna creva U industrijskim
kompleksima i prostorima gde postoji povećan rizik od
specifičnih vrsta požara (npr. hemijske fabrike, skladišta
zapaljivih materijala), koriste se specijalna creva koja su
otporna na hemikalije, vatru i druge agresivne supstance. Ova
creva imaju posebnu unutrašnju oblogu koja sprečava oštećenje
usled kontakta sa korozivnim materijalima ili visokim
temperaturama.
Materijali od kojih su izrađena vatrogasna creva
Vatrogasna creva se prave od različitih materijala, u zavisnosti
od njihovog načina upotrebe. Najčešći materijali uključuju:
-
Sintetički materijali (poliester, poliamid) –
Koriste se za standardna creva, jer su lagani, fleksibilni i
otporni na habanje.
-
Gumirani materijali – Ovi materijali se koriste za
creva koja moraju izdržati visoke temperature i visoki pritisak.
Gumirana vatrogasna creva su najčešće korišćena u industrijskim
postrojenjima i na otvorenom.
-
Trevira – Posebno ojačana vlakna koja se koriste za
creva koja moraju izdržati ekstremne uslove, uključujući vatru i
hemijske supstance.
Upotreba vatrogasnih (hidrantskih) creva
Vatrogasna creva se koriste u kombinaciji sa hidrantskim sistemima
i ostalom vatrogasnom opremom. U slučaju izbijanja požara, creva
omogućavaju dotok velike količine vode pod pritiskom do mesta
požara, što je ključno za njegovo brzo i efikasno gašenje.
Korišćenje vatrogasnih creva zahteva određeni nivo obuke, jer
nepravilno rukovanje može dovesti do oštećenja opreme ili
nedovoljno efikasnog gašenja požara.
Evo osnovnih koraka za pravilno korišćenje vatrogasnih creva:
-
Povezivanje creva na izvor vode – Vatrogasna creva
se priključuju na hidrante, vatrogasne pumpe ili druge izvore
vode pod pritiskom.
-
Razvlačenje creva– Creva treba razviti tako da budu
ravna i bez preklapanja, kako bi omogućila nesmetan protok vode.
-
Otvaranje mlaznice – Na kraju creva nalazi se
mlaznica koja kontroliše protok vode i omogućava efikasno
usmeravanje mlaza na osnovu požara.
-
Usmeravanje mlaza ka osnovi požara – Uvek usmerite
mlaz na osnovu vatre, jer to pomaže da se efikasno ugasi izvor
požara.
Zakonske regulative za vatrogasna creva
Zakoni i propisi u vezi sa zaštitom od požara u Republici Srbiji
jasno propisuju obavezu posjedovanja odgovarajuće vatrogasne
opreme, uključujući vatrogasna creva, u svim javnim, industrijskim
i poslovnim objektima. Prema Zakonu o zaštiti od požara, svaki
objekat mora biti opremljen adekvatnim brojem vatrogasnih creva, u
skladu sa vrstom objekta i procenom rizika.
-
Postavljanje hidrantskih sistema – Zakonodavstvo
zahteva da svi veći objekti (komercijalni, javni, industrijski)
imaju instalirane hidrantske sisteme, sa odgovarajućim
vatrogasnim crevima koja moraju biti u ispravnom stanju.
-
Redovan servis i inspekcija – Creva, zajedno sa
ostalom vatrogasnom opremom, moraju biti redovno proveravana i
održavana od strane ovlašćenih lica ili firmi. Provera obuhvata
testiranje pritiska, funkcionalnosti mlaznice i vizuelnu
inspekciju creva.
-
Obaveza obuke zaposlenih – Zaposleni u poslovnim i
industrijskim objektima moraju biti obučeni za upotrebu
vatrogasne opreme, uključujući i vatrogasna creva. To obuhvata
obuku o pravilnom razvijanju i rukovanju crevima u slučaju
požara
Napomena: Prilikom implementacije sistema za zaštitu od požara,
preporučujemo da se konsultujete sa stručnjacima za protivpožarnu
zaštitu kako biste osigurali da vaš sistem ispunjava sve važeće
zakonske propise. Propisi se mogu menjati, pa je važno biti u toku
sa najnovijim zakonskim osnovama.
Održavanje i skladištenje vatrogasnih (hidrantskih) creva
Da bi vatrogasna creva bila funkcionalna u slučaju nužde,
neophodno je redovno održavanje i pravilno skladištenje. Creva
treba držati na suvom i tamnom mestu, daleko od direktne sunčeve
svetlosti i izvora toplote, jer ovi faktori mogu oslabiti
materijal od kojeg su creva napravljena. Održavanje obuhvata:
-
Redovnu inspekciju – Creva se moraju pregledati
barem jednom godišnje kako bi se proverilo da li postoje fizička
oštećenja, curenja ili druge nepravilnosti.
-
Testiranje pritiska – Testiranje pritiska mora se
obaviti kako bi se osiguralo da creva mogu izdržati potreban
pritisak vode.
-
Zamena dotrajalih creva – Ukoliko su creva oštećena
ili dotrajala, potrebno ih je zameniti kako bi sistem ostao
funkcionalan.
Pravilno održavanje vatrogasnih creva ne samo da obezbeđuje
njihovu dugotrajnost, već osigurava i efikasnost u slučaju
izbijanja požara. Oštećena ili nepravilno održavana creva mogu
ozbiljno ugroziti sposobnost gašenja požara.
Gde se koriste vatrogasna (hidrantska) creva?
Vatrogasna creva su obavezna oprema u mnogim vrstama objekata. Evo
nekih od glavnih mesta gde se koriste:
-
Industrijski objekti – Creva većih dimenzija
koriste se za gašenje požara u fabrikama, skladištima i
postrojenjima koja su pod visokim rizikom od požara.
-
Komercijalni objekti – U tržnim centrima, poslovnim
zgradama i javnim ustanovama, hidrantska creva su postavljena
unutar hidrantskih ormara za gašenje manjih požara.
-
Javni objekti – Škole, bolnice i drugi javni
objekti su opremljeni hidrantskim sistemima koji uključuju
vatrogasna creva, što omogućava brzu reakciju u slučaju požara
-
Stambeni objekti – Veće stambene zgrade moraju biti
opremljene hidrantskim sistemima u hodnicima i na svakom spratu,
u skladu sa zakonskim propisima.
